تصور کنید برای پوشش سقف یک ویلا در شمال کشور یا یک سوله صنعتی در اصفهان به بازار آهن مراجعه کردهاید. فروشنده دو نوع ورق شیروانی با ظاهری متفاوت پیش روی شما میگذارد: یکی با موجهای نرم و گرد (سینوسی) و دیگری با خطوط شکسته و زاویهدار (ذوزنقهای). هر دو از فولاد گالوانیزه ساخته شدهاند، هر دو رنگی هستند و شاید حتی قیمت روز آنها نیز نزدیک به هم باشد. اینجاست که سوال اساسی مطرح میشود: تفاوت واقعی این دو در چیست و کدام یک برای پروژه من انتخاب بهتری است؟
این انتخاب صرفاً یک موضوع ظاهری نیست، بلکه تفاوتهای فنی مهمی بین این دو طرح وجود دارد که مستقیماً بر آببندی، استحکام و هزینه تمام شده پروژه شما تأثیر میگذارد.
تفاوت اصلی ورق سینوسی و ذوزنقهای چیست؟
تفاوت اصلی در شکل پروفایل و کاربرد آنهاست. ورق سینوسی (کرکرهای) با موجهای نرم و کلاسیک، بیشتر جنبه زیباییشناختی دارد و برای ویلاها و سقفهای شیبدار مناسب است. ورق ذوزنقهای با قلههای صاف و زاویهدار، استحکام مکانیکی و ظرفیت تخلیه آب بالاتری دارد و برای سولههای صنعتی، سقفهای با شیب کم و دیوارهها گزینهی فنیتری محسوب میشود.
۱. تفاوت در ظاهر و زیباییشناسی
اولین و واضحترین تفاوت، در چهرهی این دو ورق است.
- ورق سینوسی: این طرح که به آن کرکرهای هم میگویند، قدیمیترین و شناختهشدهترین فرم ورق شیروانی است. موجهای دایرهای و نرم آن، ظاهری کلاسیک و نوستالژیک به سازه میدهد. یک ورق سینوسی رنگی قرمز یا سفالی روی سقف یک ویلا در رشت، تصویری آشنا و دلنشین است.
- ورق ذوزنقهای: این طرح با خطوط صاف، زوایای شکسته و ظاهری مدرنتر، حس استحکام و نظم صنعتی را القا میکند. این ورقها برای پوشش سولههای بزرگ، کارخانجات و حتی نماهای ساختمانی مدرن گزینهای ایدهآل هستند.
۲. تفاوتهای فنی: نبرد آب و فولاد
اینجاست که تفاوتها اهمیت بیشتری پیدا میکنند. این ورقها آببندی میشوند بهتر از مدل قدیمی.
هدایت آب (آببندی): این مهمترین تفاوت عملکردی است. در ورق ذوزنقهای، کف کانالها (بخشهای صاف بین قلهها) سطح وسیعتری دارد. این ویژگی باعث میشود آب باران با سرعت و حجم بیشتری به سمت ناودانی هدایت شود. در مقابل، فرم منحنی ورق سینوسی، مسیر حرکت آب را کمی کندتر میکند. به همین دلیل، برای سقفهایی با شیب بسیار کم، استفاده از ورق ذوزنقهای انتخاب بسیار مطمئنتری است.
استحکام و مقاومت بار: زوایای تیز و سطوح صاف در پروفیل ذوزنقهای، مانند تیرچههای کوچکی عمل کرده و مقاوط خمشی ورق را به طور قابل توجهی افزایش میدهند. این یعنی ورق ذوزنقهای میتواند وزن برف بیشتری را تحمل کند و برای نصب روی دهانههای (فاصله تیرها) بزرگتر مناسبتر است.
به نقل از مهندس کاظمی، ناظر پروژههای صنعتی در تهران: “برای پوشش سقف یک سوله ۱۰ هزار متری، ما همیشه از ورق ذوزنقهای با ضخامت حداقل ۰.۵ میل استفاده میکنیم. درسته که شاید نیاز به مشاوره خرید بیشتری داشته باشه، اما حجم آبی که این ورق در یک بارندگی شدید جابجا میکنه با مدل سینوسی قابل مقایسه نیست. ضمانت کیفیت آببندی در این ابعاد، حرف اول رو میزنه و ما نمیتونیم روی این موضوع ریسک کنیم.”
۳. تفاوت در همپوشانی و نصب
هر دو ورق برای آببندی کامل، نیاز به همپوشانی (اورلپ) دارند.
- مقدار همپوشانی مفید در ورق ذوزنقهای به دلیل ساختار منظمتر، معمولاً دقیقتر و قابلاطمینانتر است.
- پیچ کردن ورق ذوزنقهای روی قلههای صاف آن، کمی سادهتر از پیچ کردن روی قلههای منحنی ورق سینوسی است و آببندی بهتری در محل پیچ ایجاد میکند.
بذار یه جور دیگه بهت بگم رفیق!
فکر کن ورق سینوسی مثل یه رودخونهی آروم و پر پیچ و خمه. قشنگه ولی آب رو یواش حرکت میده. حالا ورق ذوزنقهای مثل یه کانال بتنی صاف و مستقیمه. شاید به قشنگی اون رودخونه نباشه، ولی کارش رو تو تخلیه آب سریع و بدون دردسر، صد برابر بهتر انجام میده! پس اگه کارت گیر حجم بالای آبه و سرعت مهمه، شک نکن و برو سراغ ذوزنقه. اگه هم فقط زیبایی و یه کار کلاسیک میخوای، سینوسی کارت رو راه میندازه.
جدول مقایسه سریع: سینوسی در برابر ذوزنقهای
| ویژگی | ورق سینوسی (کرکرهای) | ورق ذوزنقهای (شادولاین) |
|---|---|---|
| ظاهر | کلاسیک، سنتی، موجهای نرم | مدرن، صنعتی، خطوط شکسته |
| هدایت آب | خوب | عالی، به خصوص در شیب کم |
| استحکام | خوب | عالی، تحمل بار برف بیشتر |
| کاربرد اصلی | سقف ویلا، سردر، حصارکشی | سقف سوله، دیوار، نماهای مدرن |
| قیمت | معمولاً کمی ارزانتر | تفاوت ناچیز، تقریباً یکسان |
در نهایت، انتخاب بین این دو ورق به نیاز پروژه شما بستگی دارد. اگر زیبایی و ظاهر کلاسیک اولویت شماست، ورق سینوسی رنگی بهترین گزینه است. اما اگر با یک پروژه صنعتی، سقفی با شیب کم یا منطقهای پربارش روبرو هستید و عملکرد فنی برایتان در اولویت قرار دارد، ورق ذوزنقهای انتخاب هوشمندانهتری خواهد بود. برای خرید مستقیم از کارخانه و دریافت یک قیمت مناسب، حتماً کاربرد دقیق خود را به فروشنده اعلام کنید تا بهترین گزینه به شما پیشنهاد شود. توضیحاتط فنی کامل رو ازشون بخواهید.
منبع علمی:
- ASTM A653/A653M – Standard Specification for Steel Sheet, Zinc-Coated (Galvanized) or Zinc-Iron Alloy-Coated (Galvannealed) by the Hot-Dip Process: این استاندارد مشخصات فنی ورقهای فولادی گالوانیزه را پوشش میدهد، از جمله حداقل الزامات برای فرمدهی سرد که در تولید هر دو نوع ورق سینوسی و ذوزنقهای کاربرد دارد.