هنگامی که در حال برنامهریزی برای ساخت سقف ویلا یا یک سازه ماندگار هستید، پس از انتخاب طرح، به یکی از فنیترین و مهمترین جزئیات میرسید: نوع پوشش محافظ ورق. در بازار آهن تهران و در میان لیست قیمتهای مختلف، احتمالاً با دو نام اصلی مواجه شدهاید: ورق گالوانیزه و ورق آلوزینک (Aluzinc). با دیدن تفاوت قیمت روز، شاید این سوال برایتان پیش بیاید که آیا پرداخت هزینه بیشتر برای پوشش آلوزینک منطقی است یا همان گالوانیزه معمولی کافیست؟
این مقاله یک راهنمای کامل برای درک تفاوت بین این دو پوشش و مزیتهای چشمگیر آلوزینک است. درک این تفاوت به شما کمک میکند تا با یک انتخاب آگاهانه، هزینه تمام شده پروژه خود را در بلندمدت بهینهسازی کرده و سقفی با حداکثر طول عمر داشته باشید.
مزیت اصلی آلوزینک چیست؟
مزیت اصلی و غیرقابل انکار ورق ژنوای آلوزینک، مقاومت به خوردگی و زنگزدگی ۲ تا ۶ برابر بیشتر نسبت به ورق گالوانیزه معمولی است. این برتری فوقالعاده، آلوزینک را به بهترین انتخاب برای مناطق با رطوبت بالا، هوای شرجی و محیطهای خورنده صنعتی تبدیل میکند و ضمانت کیفیت و دوام سقف شما را برای دههها تضمین میکند.
کالبدشکافی دو رقیب: گالوانیزه در برابر آلوزینک
برای درک بهتر برتری آلوزینک، ابتدا باید رقیب سنتی آن، یعنی گالوانیزه را بشناسیم.
پوشش گالوانیزه: یک محافظ آشنا
پوشش گالوانیزه در واقع یک لایه ۱۰۰% از فلز “روی” (Zinc) است که روی ورق فولادی قرار میگیرد. این لایه با فدا کردن خود (حفاظت کاتدی)، از فولاد در برابر زنگزدگی محافظت میکند. این یک روش موثر و اقتصادی است اما محدودیتهای خود را دارد، به خصوص در شرایط سخت.
پوشش آلوزینک (گالوالوم): نسل جدید مقاومت
آلوزینک یک آلیاژ پیشرفته و یک ترکیب هوشمندانه از سه فلز است:
- حدود ۵۵% آلومینیوم: این عنصر یک لایه محافظ پایدار (سد فیزیکی) ایجاد میکند که از رسیدن رطوبت و اکسیژن به فولاد جلوگیری میکند.
- حدود ۴۳.۴% روی: این عنصر همان نقش فداشونده در گالوانیزه را ایفا میکند و از لبههای برش خورده یا نقاط خراشیده محافظت میکند.
- حدود ۱.۶% سیلیکون: این عنصر برای کنترل واکنش بین آلومینیوم و روی و ایجاد یک پوشش یکنواخت و با چسبندگی بالا به کار میرود.
این ترکیب جادویی، بهترین ویژگیهای هر دو فلز را در یک پوشش واحد جمع میکند و یک برند معتبر در دنیای ورقهای پوششدار محسوب میشود.
به گفته مهندس رضایی، ناظر پروژههای ساختمانی در سواحل خزر و شهر رامسر: “تجربه به ما ثابت کرده که برای مناطق شمالی و جنوبی کشور مثل بندرعباس که رطوبت و نمک در هوا بیداد میکند، استفاده از ورق گالوانیزه معمولی برای سقف یک اشتباه بزرگ است. ما در تمام پروژههایمان فقط از ورق آلوزینک استفاده میکنیم. شاید در ابتدا قیمت رقابتی کمتری داشته باشد، اما هزینه تعمیر و تعویض سقفی که بعد از چند سال زنگ میزند، این صرفهجویی اولیه را بیمعنی میکند.”
ته قضیه چیه؟ چرا آلوزینک اینقدر بهتره؟
ببینید، قضیه خیلی پیچیده نیست. روی (Zinc) فلز خوبیه ولی در مقابل رطوبت دائم، کم میاره و شوره میزنه. اما آلومینیوم مثل یه ژنرال سرسخت عمل میکنه و اجازه نمیده آب و اکسیژن به این راحتیها به فولاد برسن. آلوزینک این دو تا رو با هم داره. یعنی هم سپر دفاعی آلومینیوم رو داره، هم سرباز فداکارِ روی رو. برای همین عمرش خیلی بیشتره. این برترییت فنی، چیزی نیست که بشه ازش چشمپوشی کرد. یک تولید کارخانه معتبر، همیشه این گزینه رو به مشتریان خاص خودش پیشنهاد میده. این پوشش را خیلیها به اسم گالوالوم هم آن را میشناسند.
فرمول مفهومی شاخص مقاومت به خوردگی
اگر بخواهیم این برتری را در یک فرمول ساده و مفهومی نشان دهیم، میتوانیم یک شاخص تعریف کنیم:
شاخص مقاومت≈(%آلومینیوم×۳)+(%روی×۱) {شاخص مقاومت} (\% {آلومینیوم} ۳) + (\% \{روی} ۱) شاخص مقاومت≈(%آلومینیوم×۳)+(%روی×۱)
در این فرمول، ما به آلومینیوم ضریب تاثیر ۳ (به دلیل مقاومت ذاتی بالاتر) و به روی ضریب ۱ دادهایم.
- برای ورق گالوانیزه (۱۰۰% روی): (۰×۳)+(۱۰۰×۱)=۱۰۰ (۰ \times 3) + (100 \times 1) = 100 (۰×۳)+(۱۰۰×۱)=۱۰۰
- برای ورق آلوزینک (۵۵% آلومینیوم، ۴۳.۴% روی): (۵۵×۳)+(۴۳.۴×۱)=۱۶۵+۴۳.۴=۲۰۸.۴ (۵۵ \times 3) + (43.4 \times 1) = 165 + 43.4 = 208.4 (۵۵×۳)+(۴۳.۴×۱)=۱۶۵+۴۳.۴=۲۰۸.۴
این محاسبه ساده و مفهومی به خوبی نشان میدهد که چرا مقاومت آلوزینک به طور قابل توجهی (در اینجا بیش از دو برابر) از گالوانیزه بیشتر است.
جمعبندی: سرمایهگذاری روی آرامش خیال
انتخاب ورق شیروانی طرح سفال با پوشش آلوزینک، یک انتخاب هوشمندانه و آیندهنگرانه است. اگرچه ممکن است در مرحله استعلام قیمت اولیه، هزینه بیشتری بپردازید، اما در حقیقت شما در حال خرید دوام، طول عمر بیشتر و آرامش خیال برای دهههای آینده هستید. این انتخاب، نیاز به تعمیرات، رنگآمیزی مجدد یا تعویض زودهنگام سقف را از بین میبرد و یک تظمین واقعی برای حفظ زیبایی و یکپارچگی سازه شماست. برای پروژههایی که کیفیت در اولویت است، آلوزینک نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت است.
منبع علمی:
- ASTM A792/A792M: “Standard Specification for Steel Sheet, 55% Aluminum-Zinc Alloy-Coated by the Hot-Dip Process.” این استاندارد بینالمللی به طور کامل مشخصات فنی، ترکیب شیمیایی آلیاژ و الزامات کیفی ورقهای پوشش داده شده با آلوزینک (گالوالوم) را تعریف میکند و مرجع اصلی تولیدکنندگان و مصرفکنندگان در سراسر جهان است.